Bewustwording
Gezond en veilig beeldschermwerken begint met bewustwording. Veel mensen zijn zich er niet van bewust of zij ‘hoog’ met de borst of ‘laag’ met de buik ademhalen. Dat geldt ook voor verhoogde spierspanningen in nek, schouders en rug, en het geldt voor mentale spanning. Pas in een laat stadium dwingen pijnlijke klachten zoals RSI/KANS ons om aandacht aan lichaam en geest te besteden. Wanneer de klachten verdwenen zijn wordt doorgaans de oude manier van werken weer voortgezet. Pas wanneer de klachten blijven worden we gedwongen om actie te ondernemen. Zo ver hoeft het gelukkig niet te komen want voorkomen is ook hier beter dan genezen.
Dan is het wel tijd om keuzes te maken. Maar, dan moeten we ons wel eerst bewustworden van onze manier van voelen, denken en doen. Vaak weten we niet eens hoe onze spieren zich aanspannen wanneer we urenlang, ononderbroken en onbeweeglijk naar het beeldscherm turen. Die spanning neemt nog verder toe wanneer we onder druk van anderen moeten werken. Of onder de zelfdruk die we onszelf, bewust of onbewust, opleggen. Ook reageren we meestal ‘automatisch’ op situaties en op uitingen van collega’s of gezinsleden. En hun reacties en onze tegenreacties zijn daar dan weer afhankelijk van. Pas wanneer we ons van onze gewoonten en onze manier van werken en communiceren bewust worden, zijn we in staat om nieuwe, gezonde keuzes te maken en tot actie over te gaan. Het is belangrijk om te weten wat energiezuigers zijn en wat de bronnen zijn die ons energieniveau kunnen verhogen. Beeldscherm gebonden gezondheidsklachten worden in hoofdzaak bepaald door keuzes binnen een achttal overlappende aandachtsgebieden:
- Bewustwording van lichaam en geest
- Werkgewoonten
- Ergonomie
- Herstellen van stress
- Omgaan met elkaar
- Zorg voor de ogen
- Beweging en afwisseling
Het kost moeite en aandacht om lang bestaande gewoonten te veranderen. Maar gezondheid en werkplezier zijn de moeite van onze aandacht meer dan waard.
Bewustwording is de eerste stap op weg naar RSI-preventie en veilig aan de computer werken. Er zijn een paar tips die u wellicht kunnen helpen:
- Onderbreek het werk ongeveer elke 30 seconden ( ja, elke 30 seconden!) voor een micropauze. Laat je armen in je schoot vallen, ontspan tegelijkertijd de schouders, knipper met de ogen en kijk van het beeldscherm weg.
- Onderbreek het werk elke 30 tot 45 minuten, sta dan op en beweeg. Maak zo nodig gebruik van pauzesoftware om je te helpen herinneren.
- Check je manier van werken en wordt je bewust van je werkhouding.
- Neem de tijd om stressvolle gebeurtenissen te verwerken en los oplosbare problemen op. Accepteer situaties die (nog) niet opgelost kunnen worden.
- Ontwikkel gezonde gewoonten, zoals regelmatige beweging, voldoende rustpauzes en neem de tijd voor maaltijden in een andere ruimte dan de werkruimte.