Wat is het geheim achter een gezonde levens- en werkstijl?
Om het risico op veel voorkomende gezondheidsklachten te verminderen is het belangrijk om er een gezonde levensstijl op na te houden. Hoe kun je die gezonde manier van leven ook op de werkplek integreren?
Wij helpen zowel bedrijven als individuele computergebruikers om gezonder te kunnen werken achter de pc. In samenwerking met Prof. Dr. Erik Peper van de San Francisco State University hebben wij een aantal tips opgesteld die hier bij kunnen helpen.
De zeven componenten van een gezonde manier van werken achter uw computer:
- Werkstijl
- Ergonomie
- Lichaamsbewustzijn
- Stressmanagement
- Regeneratie (vermogen tot herstel)
- Zorg voor de ogen
- Spieren rekken/versterken en beweging
Hoewel deze zeven onderdelen de basis zijn van een gezonde werkstijl, is het belangrijk om te weten dat andere factoren kunnen bijdragen aan het ontstaan van lichamelijk klachten door computergebruik. Zoals bijvoorbeeld genetische aanleg, ziekte, uitputting of lichamelijke blessures.
Werkstijl
Ontwikkel een manier van werken die je helpt om gezondheid te handhaven en blessures te voorkomen, zoals het nemen van pauzes en het verminderen van de werkdruk. Werkstijl kan omschreven worden als de wijze waarop je wandelt. Pas je je snelheid aan, zodat je aan het einde van de wandeling niet uitgeput bent? Las je af en toe een pauze in? Laat je je beenspieren ontspannen bij elke stap, zodat je een wandelritme ontwikkelt?
Ergonomie
Het aanpassen van de werkomgeving en de werkuitrusting aan je persoonlijke behoefte. Ergonomie kan omschreven worden als je wandelschoenen. Zijn ze geschikt voor het type wandeling? (Heb je ooit geprobeerd te joggen op hoge hakken?). Is de pasvorm goed, zodat blaren en irritatie voorkomen worden?
Lichaamsbewustzijn
De vaardigheid om spierspanning en een verandering in alertheid te voelen en deze te kunnen beïnvloeden op fysieke, mentale en emotionele wijze. Lichaamsbewustzijn kan omschreven worden als het luisteren naar je lichaam en je innerlijke stem. Onderbreek je de wandeling om iets te drinken als je dorst krijgt? Verminder je het wandeltempo als je hartslag te snel gaat? Als je warme voeten krijgt, verwissel je dan sokken om te voorkomen dat er een blaar ontstaat?
Stressmanagement
Het effectief leren omgaan met gedwongen stresssituaties (thuis en op het werk) op een manier die de gezondheid niet schaadt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld situaties in een ander daglicht zien, je behoeftes kenbaar maken, etc. Stress op het werk kan ontstaan doordat iemand een te grote verantwoordelijk heeft met een te geringe mate van controle, slechte sociale support en/of conflicten met medewerkers of superieuren, een te hoge werklast en/of een gevoel dat het werk vervelend is. Stressmanagement kan omschreven worden als het omgaan met situaties die je tegenkomt, waarbij je jezelf niet forceert door te veel te doen en jezelf niet verveeld door te weinig te doen. Vertel je je wandelpartner dat de route te moeilijk is voor je of dat het tempo te langzaam is? Laat je weten dat je het prettiger vindt om naar de natuur te luisteren in plaats van de hele weg te praten?
Regeneratie (vermogen tot herstel)
Gun je lichaam tijdig de gelegenheid om de energie reserves weer aan te vullen, waardoor je uitputting of ziekte voorkomt. Regeneratie kan omschreven worden als je lichaam rust gunnen in plaats van jezelf tot het uiterste toe te forceren. Stop je als je moe wordt? Geef je je lichaam tijd om te herstellen na een pittige wandeling?
Zorg voor de ogen
Bescherm je ogen tegen irritatie en droogheid. Bijvoorbeeld door ze af en toe rust te gunnen, door spiegeling in de monitor te voorkomen en door de monitor recht in beeld te zetten en draag indien nodig een bril die geschikt is voor het werken achter de pc.
Zorg voor de ogen houdt in dat het de ogen oefent en dat je een geschikte bril draagt, als dat nodig is. Wissel je af in het kijken naar verre objecten en objecten die dichtbij zijn? Draag je een zonnebril tijdens een wandeling in fel licht of om je ogen te beschermen tegen flikkering? Kun je goed zien waar je loopt of heb je een bril nodig?
Spieren rekken, versterken en bewegen
Zorg dat je fit blijft om je te beschermen tegen een blessure tijdens de dagelijks terugkerende actie van werken aan de computer. Spieren rekken, versterken en regelmatige beweging is een manier om fit te blijven. Doe je een warming-up voordat je gaat wandelen? Rek je je spieren na afloop van de wandeling? Doe je door de week heen oefeningen, wanneer je geen tijd hebt om te wandelen?
Bijdragende factoren
Andere factoren kunnen bijdragen aan het handhaven van je gezondheid en je productiviteit aan de computer, zoals genetische aanleg en geschiktheid. Genetische aanleg kan een rol spelen wanneer je niet geschikt bent voor het werk dat je doet. Om een voorbeeld te noemen: sommigen van ons zijn te vergelijken met Belgische werkpaarden, die geschikt zijn om in een matig tempo veel werk te verzetten, terwijl anderen te vergelijken zijn met Arabische renpaarden, die geschikt zijn om in een korte tijd veel werk te verzetten. Zelfkennis in deze kan iemand helpen om een geschikte baan uit te kiezen.
Genetische aanleg zal mede bepalen of je fysiek in staat bent om bijvoorbeeld een wandeling te maken. Als je bijvoorbeeld een misvorming aan je rug hebt, kun je geen lange afstanden lopen. En mensen die klein van stuk zijn hebben moeite om lange mensen bij te houden tijdens de wandeling. Bijvoorbeeld mensen die al in een stadium van uitputting verkeren en chronisch gevoelige spieren hebben, kunnen problemen krijgen met het uitvoeren van hun werkzaamheden en hebben een verhoogd risico op blessures.
Externe factoren kunnen een rol spelen op het moment dat je op het toppunt van je kunnen moet presteren. Wanneer je een hele nacht niet geslapen hebt vanwege een ziek kind, zul je al uitgeput aan een wandeling beginnen. Ditzelfde geld voor mensen die 60 uur in een week werken en al een maand geen voldoende beweging hebben gehad.
Het implementeren van deze componenten in jouw levensstijl en je bewust worden van je eigen capaciteiten helpen je om je gezondheid te handhaven, het risico op blessures te verminderen en op een creatieve wijze te presteren naar eigen kunnen in het dagelijks leven en op het werk.

Bron: Peper, E. and Gibney, K.H. (2000), Healthy Computing with Muscle Biofeedback, Woerden - Biofeedback Foundation of Europe