Wat zijn uw rugklachten?

Bij onnatuurlijke standen en langdurig gebruik van verkeerde hardware, gaat het lichaam (vroeger of later) signalen afgeven. Denk hierbij aan:

• zuur, zwaar, vermoeid gevoel in de (onder-) rug en/of benen;
• stijfheid van spieren of gewrichten in de (onder-) rug;
• zeurende of stekende pijnen;
• uitstraling van de pijn naar bil of been.

 Uw rugklachten verhelpen met een comfortabele (bureau)stoel?

• Gebruik een ergonomische stoel die comfort biedt en bij uw lichaam en werkzaamheden past. Meestal is dit door de juiste ondersteuning in de (onder-)rug en voldoende mogelijkheden om de stoel in te stellen op de lichamelijke kenmerken en persoonlijke wensen.
• Laat de voeten op de grond te rusten. Gebruik bij uitzondering een voetensteun.

Kies voor een in hoogte verstelbaar bureau

• Het bureau moet op of licht onder ellebooghoogte worden geplaatst. De hoogte van het bureau wordt afgestemd op de armondersteuning en niet andersom.
• Een zit-stabureau heeft de voorkeur boven een gewoon (zit)bureau.

Wissel van werkhouding

• Gebruik een zadelkruk of sta-hulp om de hoek van de heupen te veranderen en de bloedsomloop te bevorderen.
• Kies voor afwisseling en beweging door een bureaufiets te gebruiken
• Loop regelmatig weg van de werkplek voor een sanitaire stop, overleg of het halen van een glas water.

Rugklachten bij of na computergebruik. Is dat logisch ?

Hoe we rugpijn in combinatie met statisch computerwerk kunnen we verklaren aan de hand van een onderzoek uit 2019 van Bontrup C ea. U kunt zich hier al dan niet in herkennen en voorkomen dat rugklachten uw leven gaat beïnvloeden.

 

Zitgedrag en lage rugpijn

De relatie tussen de zitduur en lage of hoge rugpijn is niet zo duidelijk.
Wat we wel weten is dat we als mens niet 'gemaakt' zijn om te zitten. Het tijdperk waarin we nu leven bevordert dus een onnatuurlijk gedrag met alle gevolgen van dien.

Zitduur

We zitten bij computer gerelateerd werk zo'n 95% van onze werktijd. Naast het langdurig zitten zijn ze daarbij vaak langdurig blootgesteld aan stress en steeds meer hardware die de fijne motoriek belast. Enerzijds zijn er recente studies die een relatie vinden tussen rugpijn en meer dan 7 uur zitten per dag. Anderzijds zijn er echter verschillende overzichtsstudies die geen duidelijk verband vinden voor kantoormedewerkers. Dat hoeft eigenlijk niet te verbazen vermits rugpijn meestal wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren.

 

Zitgedrag

Het zitgedrag zou wel een relatie vertonen met lage rugpijn bij computerwerkers. Mensen met rugpijn zitten langere periodes ononderbroken. Ze zitten ook met een meer gebogen rug vergeleken met de groep zonder pijn. De boodschap is dus houdingsverandering. De belasting op de tussenwervelschijven vermindert en spiervermoeidheid wordt zo vermeden.
Diverse studies laten zien dat medewerkers met 'chronische' lage rugpijn minder houdingsveranderingen, minder bewegingen per uur en langere periodes van statisch zitten. De pijnvrije groep had daarentegen een meer dynamisch zitgedrag.

Een mogelijke verklaring dat mensen met chronische rugpijn minder bewegen, is “fear avoidance” of vermijdingsangst. Regelmatige houdingsveranderingen worden daarbij vermeden uit angst voor pijn. Het is aannemelijk dat mensen met chronische pijn zich meer bewust zijn van pijnvrije houdingen. Dat besef zorgt ervoor dat ze minder van houding gaan veranderen of kleine bewegingen maken in een bepaalde zithouding.
Toch is dit slechts een deel van de verklaring van rugpijn. De sedentaire levensstijl, aantal werkuren, algemene fitheid, psychologische stress,… spelen ook mee in het ontwikkelen van chronische lage rugpijn.

 

Dynamisch zitten

Dynamisch zitten is zitten met meer bewegingen of afwisseling. Dit kan gefaciliteerd worden door bewegende stoelen, in hoogte instelbare bureaus of andere hulpmiddelen. Die houdingsveranderingen hebben positieve aspecten. De aangehouden druk onder het zitvlak vermindert. De drukveranderingen op de tussenwervelschijven stimuleren eveneens het voedingsmechanisme ervan. Tot slot vermindert de spiervermoeidheid door een betere doorbloeding.
Toch zijn dynamische bureaustoelen op zich niet voldoende om bewegingen uit te lokken. Daarvoor is meer nodig, waarbij een dynamische stoel dan de beweging faciliteert. Tactiele en visuele feedback over het zitgedrag kan houdingsafwisseling stimuleren. De feedback dient gebaseerd te zijn op de afwezigheid van kleine bewegingen. Wanneer de focus ligt op een optimale houding, dan heeft tactiele feedback geen effect op het zitgedrag. Elke goede houding die lang wordt aangehouden is immers af te raden.

Bron: Bontrup C ea. 2019 Low back pain and its relationship with sitting behaviour among sedentary office workers. Appl Ergon 81: 102894. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2019.102894

 

 

Ergonomisch advies op maat

Het onderzoek en de adviezen zoals hierboven beschreven zijn algemeen toepasbaar. Wilt u aanvullend advies, toegespitst op uw persoonlijke situatie maak dan gebruik van ons uitgebreide werkplekonderzoek op afstand: ‘Check je werkplek’. 

Prof. Dr. Erik Peper aan het woord  Prof. Dr. Erik Peper is psycholoog en EMG specialist, verbonden aan de San Francisco State University en auteur van het boek ‘De Computermens’. Erik Peper is docent aan het Nederlands Paramedisch Instituut en doceert EMG/Biofeedback bij trainingen op het gebied van gezond en veilig beeldschermwerk. Lees hier meer over EMG en deze wetenschap.